Afgelopen september ben ik begonnen met mijn eerste toneelcursus ooit! Sinds de harde lockdown kunnen de lessen niet meer doorgaan. Sad.. Ach, dan schrijf ik er maar over. Ik heb al jaren een blog serie idee in mijn hoofd, dus daar kan ik wel mee beginnen. Vanwaar nou die naam?
Een aantal jaar geleden zat ik in de bioscoop te kijken naar de aftiteling van een Marvel film. Je ziet alle mensen die hebben meegewerkt voorbij komen. Soms springt een naam of afdeling uit en benoem je die. Je kent het wel. Sitting it out for ten minutes voor die ene tien seconden extra stukje film.
In één van de films stonden bij de aftiteling een keertje pedestrian #1 en pedestrian #2 (of het was alleen pedestrian). Toen zaten we te grappen over wat een eer het toch was als je die rol op je mocht nemen (maar serieus, best vet om in zo’n grote productie te spelen). Het is grappig als je als edel-figurant met één zin tekst, of misschien alleen een draai en blik op de camera, in de aftiteling komt als “pedestrian”. Ik vind dat grappig in ieder geval. Aangezien acteren vroeger echt een droom van mij was, en ik er altijd een interesse voor heb gehouden, zei ik later op de avond, al grappend: nou, dat wordt mijn doel. Op een dag ga ik daar komen: Pedestrian #2 – Marisa Pit. Die eervolle rol neem ik met alle liefde op me. En hoewel het een grappig en nog enigszins haalbaar doel is om eens een figurant in een grote blockbuster te zijn (de aftiteling halen is wel weer een stapje verder though), was de onderliggende grap voor mij eigenlijk dat het een stok achter de deur zou zijn om mijn ‘acteer droom’ na te jagen. Of in ieder geval, om er eens wat mee te gaan doen, gewoon te ontdekken of ik het leuk vond, om eens die nieuwsgierigheid te volgen (zoals Elizabeth Gilbert dat zo mooi zegt in Big Magic, review is bijna klaar dus komt binnenkort online) en te kijken wat ik er van vind.
Op dat moment zat ik volop in mijn studie Psychologie, was ik daarnaast aan het werk, waren er feestjes, moest er gestudeerd worden, nam ik deel aan allerlei commissies en extra curriculaire activiteiten. In die jaren was mijn hoofd minder gefocust op mijn passies en hobby’s, ook al miste ik het wel en wilde ik er meer mee bezig zijn. Het is voor mij dus niet zo gek dat ik pas jaren later, nadat ik die ‘belofte’ met mezelf had gemaakt, mijn eerste toneellessen heb genomen. Ik had een deel van de lessen voor mijn verjaardag gekregen van vrienden, een geweldig cadeau natuurlijk. Onder de oppervlakte heeft het acteren bij mij eigenlijk altijd wel gekriebeld, dat besef ik me nu ik ouder ben eigenlijk steeds meer.
Vroeger koos ik altijd het liefste voor de grootste rol tijdens toneelstukken en musicals op de basisschool. Ik vond het geweldig om op het podium te staan en een rol aan te nemen. In groep 6 moesten wij ons eigen toneelstuk schrijven (aangezien groep 6 bestond uit zes mensen, ik het enige meisje was én we op het platteland woonden, ging het toneelstuk over een dartwedstrijd). Dat proces vond ik al erg leuk, het bedenken van een verhaal. Daarna wist ik welke rol ik wilde: de grote rol van presentator. Eigenlijk ook de enige rol die leuk was voor mij om te spelen, want ik wilde niet de fan spelen, en zag mijzelf natuurlijk ook geen Barney spelen. Super blij was ik toen ik die rol kreeg. We deden in zowel groep 7 als groep 8 een musical met beide klassen (het was een erg kleine school). In groep 7 had ik weinig keus en kreeg ik de kleinste rol die er ongeveer was, maar in groep 8 mochten wij als eerste kiezen en kon ik weer voor één van de grotere rollen gaan. Het thuis oefenen met vriendinnen toen we de boekjes kregen, je moment kunnen pakken, de generale repetities, de spanning van de grote dag zelf: ik vond het fantastisch.
Op de middelbare school pakte ik altijd elke kans aan om toneel te spelen. Ik schreef met alle liefdes de scripts voor filmpjes die we moesten maken voor Engels. En met het filmen was ik in mijn element. Eventjes was je weer een kind in je eigen wereld en mocht je ‘doen alsof’.
Mijn zelfverzekerdheid veranderde wel toen ik naar de middelbare school ging. Ik durfde lang geen auditie te doen voor de jaarlijkse musical, ook al was dat echt wel iets voor mij. Ik kon wel lessen volgen buiten school, maar ik kon één clubje kiezen. Mijn voorkeur ging dan uit naar dans, dat kon ik namelijk al (en een droom om professioneel choreografe te worden had ik ook).
Dus, acteren is er nooit van gekomen. En ik kende mensen die het al zo lang deden, ik dacht eigenlijk altijd dat het toch al te laat was, of dat het niet meer de leeftijd was om ermee te beginnen. Maar dat is onzin! Nu ben ik 26 en begin ik vanaf 0 af aan, en ik krijg er alleen maar energie van. Iets nieuws beginnen is natuurlijk wel spannend. Je weet gewoon nog helemaal niks en je gooit jezelf in het diepe.
Ik denk dat ik vroeger nog wel eens dacht: oh, maar hoe moeilijk kan dat zijn? Als je sommige acteurs op tv ziet dan denk je: dat is super nep, dat kan ik nog wel. Doen alsof iets echt is, wat is daar nou speciaal aan? Dus ik dacht vaak: je moet gewoon een keer ontdekt worden en op het juiste moment op de juiste plek zijn.
Naarmate ik ouder werd besefte ik me dat het niet ‘zo makkelijk’ is en er een reden is dat er volledige acteeropleidingen zijn en mensen na honderd lessen nog niet uitgestudeerd zijn. En dat je er niet vanuit kan gaan dat acteren leuk is, puur omdat je dat denkt, of omdat je het leuk vindt om naar films te kijken. Vorig jaar deed ik ter ‘oriëntatie’ hier en daar wat figuratie klusjes. Ik was wel benieuwd hoe dat allemaal in zijn werking gaat op een set en wat er bij een productie komt kijken. Ook was dat een leuk inkijkje om te zien hoe acteren in de praktijk is, of het dan ook nog steeds zo leuk is als het lijkt. Ik deed zowel dingen voor tv als voor film. Er zit tussen die twee dingen al een groot verschil qua productie. Het figureren zelf was niet altijd leuk, en ik ambieer geen figuratie carrière, maar het was wel erg leerzaam om een beetje mee te krijgen hoe dat werkt. En vanaf de ‘je bent maar een simpele figurant’ positie kon ik gemakkelijk alles bestuderen en had ik een mooi overzicht over het geheel, zonder dat iemand dat per se in de gaten had. Ik was altijd stil (“Stilte op de set!”) en luisterde dan mee naar de opmerkingen van de regisseur, de acteurs, de cameramensen. Daar heb ik wel wat van opgestoken. Ook is dat wat je op tv ziet zo anders dan wat er wordt geschoten. Soms moet elk zinnetje opnieuw.
Er is overigens een groot verschil tussen film acteren en toneel acteren. Wat ook niet gek is. Wie weet ga ik daar nog wel eens keer over uitwijden, met een interview met iemand ofzo, dat zou leuk zijn.
Wat ik heb gemerkt tijdens deze dagen op de set, is dat het idee om te acteren meer begon te groeien. Het inleven in een personage en een wereld, het personage tot leven brengen, emoties tot leven brengen. Met jouw acteerwerk iets kunnen neerzetten en een boodschap over kunnen brengen. Dat is een kunst. Eentje waar ik graag meer over wilde leren en zelf wel eens wilde proberen.
Wat ik nu merk met de toneellessen: het is een heerlijke tijdsbesteding. Die anderhalf uur in de les is zo voorbij en je wilt het liefst nog langer door. Je werkt met allemaal enthousiaste mensen samen die er net zoveel uit willen halen als jij, er is een fijne docent aanwezig die je coacht, je bent even met zijn allen alleen op dat ding gefocust: spelen (en leren). Het geeft veel voldoening en is ook gewoon vaak ontzettend lachen. Het zijn lessen op basis van improvisatie, waardoor je kunt spelen zonder veel onderbrekingen en herhalingen. Het lijkt me geweldig om dit nog voor een lange tijd te doen, en mijzelf hier meer in uit te kunnen dagen. Het leuke is dat ik het nu voor mijn werk in een (online) escape room ook al in de praktijk kan brengen. Hierin vervul ik ook een rol en moet je mensen zo goed als mogelijk laten geloven dat het ‘echt’ is. De lijn tussen realiteit en fictie vervagen. Dat is een uitdaging, en niet iedereen heeft daar behoefte aan in zo’n spel, maar laten we zeggen dat de feedback 90% van de gevallen positief is en mensen het echt leuk vinden om zich er een beetje in te verliezen. Zo haal je met zelf ‘spelen’ ook een beetje het kind bij anderen naar boven.
Zou ik het ooit professioneel willen doen? Als in, in een toneelstuk of in een film? Ik moet toegeven dat het me wel heel vet lijkt. Alhoewel, hoe meer in de toneelcursus ik raakte, hoe minder ik daarover nadacht. De behoefte om te spelen was met de lessen eigenlijk al vervuld. Daarvoor hoef je het niet voor een camera te doen, of voor een groot publiek in een zaal. Dat geeft eigenlijk al genoeg voldoening in dat kleine lesgroepje. En dat vond ik fijn om te merken, dat het een activiteit is waar ik mijn ei in kwijt kan. Of ik er nou goed in ben of niet.
Ook zie ik nu hoeveel er bij komt kijken. Hoe meer je over een onderwerp leert, hoe meer je ook weet wat je allemaal nog niet weet. Dus mijzelf doorontwikkelen door lekker cursussen te blijven volgen wil ik graag en is een prettige uitlaatklep naast mijn freelance werk achter de computer. Op den duur lijkt het me zeker een keer leuk om aan een productie of stuk mee te doen, wanneer die kans zich aandient of er iets nieuws opstart. Misschien wel iets vanuit de school waar ik nu ook lessen heb. Dan heb je een bestaand toneelstuk en een script wat je moet bestuderen en krijg je een rol waar je in gaat kruipen (eigenlijk net zoals de schoolmusical vroeger). Dat lijkt me een gaaf proces. En misschien is juist het improviseren meer iets voor mij, en zou ik daar dan achter kunnen komen en me daar meer in ontwikkelen.
Film trekt me wel. Ik vind film als medium echt heel vet. Misschien is dat meer achter de schermen werk, dan voor de schermen werk. Dat weet ik niet. Ooit wilde ik scenarioschrijver worden, maar dan eigenlijk ook in mijn eigen film spelen. Wat een ambities, haha.
Maar hoeveel van de tijd dat een acteur op een set is, is hij nou eigenlijk aan het acteren? Van wat ik heb gezien op de sets is dat eigenlijk een hele scheve verhouding. Eenmaal op de set is er één iemand echt in de hoofdrol: de regisseur. De sfeer is overigens vaak wel gezellig, maar hé, als je gezelligheid wilt kun je ook naar de kroeg (nou ja, over een half jaar dan misschien).
Ik vind acteren, film, toneel en alles wat er bij komt kijken een leuk extra thema om over te schrijven op mijn blog en me meer in te verdiepen. Zowel op intellectueel gebied als op ‘praktisch’ gebied.
Pedestrian #2… Een leuk bucketlist dingetje die ik er voor de vorm gewoon op laat staan, you never know…