Dit is niet de eerste blogpost die wordt geschreven over duurzaamheid, en het zal ook niet de laatste zijn. Ik ben namelijk niet de eerste persoon die zich bezighoudt met duurzamer leven, en ik hoop dat ik niet de laatste zal zijn. Je hoort het veel om je heen de laatste jaren, en dat is maar goed ook. Duurzamer leven, meer letten op wat je koopt, wat je doet en wat je eet. Toen ik op mezelf ging wonen was ik hier in eerste instantie weinig mee bezig, eerst voor mezelf zorgen, de rest komt later wel. Na een tijdje heb je het op kamers wonen onder de knie en kun je dingen gaan veranderen aan je levensstijl. Een beetje losbreken uit die ouderlijke bubbel waar je nog een soort van in zat. Ik maakte ineens zelf alle beslissingen over wat ik allemaal kocht voor in huis en voor het eten en ging hierdoor nadenken over dingen waar ik normaal minder over nadacht.
Een voorbeeld van een belangrijke eye-opener, die al jaren bekend is, is de hoeveelheid plastic op de wereld. Zielige filmpjes van schildpadden met plastic in hun neus, walvissen met plastic in hun maag en nieuwsberichten over hoe er in ons drinkwater kleine deeltjes plastic zitten zette 
mij aan het denken. Vroeger nam ik dingen aan zoals ze waren, ik ging er niet vanuit dat iets wat mensen dagelijks gebruiken of eten, slecht zou kunnen zijn voor het milieu en voor de wereld. Ik trok dingen minder in twijfel, ik dacht dat de wereld goed was en dat de overheid, de politiek en mensen aan de macht vast wel het beste met mij en de wereld voorhadden. Dit kan nog steeds wel het geval zijn, maar wel is duidelijk dat de prioriteit van de politiek en overheid soms wat anders is dan die van de wereld. Ik besefte me niet dat plastic iets was wat zó slecht kon zijn voor het milieu. Ja, als je het op straat gooide, dat was verkeerd, want je mocht geen afval op straat gooien. Dat was een algemene regel die je als kind leerde. Het kwam echter nooit in me op dat een plastic tasje krijgen bij de supermarkt zo schadelijk kon zijn. Ik had het me wel kunnen bedenken, aangezien mijn ouders bijvoorbeeld altijd eigen tassen meenamen naar de supermarkt. Steeds ouder hoorde ik meer berichten over plastic, het werd meer aangekaart op school, kwam meer in het nieuws en steeds vaker kwam ik het recycle logo tegen op plastic producten. Er kwam een punt, zo’n aantal jaren terug, dat ik doorhad hoe schadelijk het eigenlijk echt was. Horrorverhalen van vroeger, dat een plastic tasje wel 25 jaar nodig had om verwerkt te worden, bleken waar te zijn. Ik besefte mij ineens hoe bepaalde schadelijke dingen zo erg in de maatschappij verwikkeld zaten. Je kunt er haast niet omheen. Toen dit zaadje eenmaal geplant was begon ik mij er steeds meer aan te storen en nam ik me voor om op mijn plastic consumptie te letten. Wat ik toen al wel deed, en wat veel mensen wel doen, was eigen tassen meenemen naar de winkel. Dit is een goed begin, maar wel vrij standaard. Toch mag iedereen die hier rekening mee houdt tijdens het boodschappen doen zichzelf een schouderklopje geven. Iedere stap, ook al is ‘ie klein, is er één. Het bleef alleen niet bij plastic…
Een aantal jaar terug kwamen de negatieve gevolgen van vlees eten ineens bij mij op de radar. Plastic was iets waarbij ik me vrij makkelijk had bedacht dat het slecht zou zijn voor het milieu, en was naar mijn idee ook al wel langer bekend als risico voor het milieu. Ik had er nog niet bij stilgestaan dat de bioindustrie ook ontzettend milieubelastend is. Iets waar ik wederom ook wel achter had kunnen komen. Vroeger heb ik wel eens overwogen om geen vlees meer te eten. Voor mij was altijd de reden dat het zielig was voor de dieren. Naar mijn idee was dat de reden van iedereen om geen vlees te eten (of omdat ze het niet lekker vonden). Dat mensen om milieu redenen ook geen vlees eten is iets waar ik pas laat in mijn leven achter kwam. Ik voelde me nogal dom dat ik me dat nooit had beseft. Zo’n gevoel alsof ik mijn hele leven al een songtekst verkeerd zing en dat iemand dan ineens zegt: “ehm, dat is niet de goede tekst”. Ik verraste me over hoe slecht mijn kennis was over de wereld en de effecten van onze leefstijl op de wereld. Ik voelde me dom dat ik me dat nooit zelf heb kunnen bedenken, en dat ik het van iemand moest horen die net de docu Cowspiracy had bekeken op Netflix. Achteraf is het dom om je over zoiets dom te voelen, je kunt nu eenmaal niet altijd alles weten. Ik legde me er op een gegeven moment ook bij neer. Ik kreeg het koken uiteindelijk onder de knie en zo werd vegetarisch koken ook veel makkelijker. Eigenlijk vond ik het geweldig! Ik hoefde me geen zorgen te maken of iets wel echt gaar was o
f niet, geen problemen meer met taai vlees, en ook altijd maar een ‘vlees’ bedenken bij een gerecht vond ik lastig. Het bedenken van eten werd gemakkelijker, het maken van eten werd gemakkelijker en leuker en eigenlijk het eten ervan ook, want ik kon lekkerdere dingen maken. Ook scheelde het vaak in tijd en daarbij had het voor mij ook gezondheidsvoordelen, want ik kreeg minder last van mijn buik toen ik minderde met vlees.
En wat dan nog meer? Ik denk dat het nooit ophoudt. Ik wil plastic verbannen, maar is die nieuwe aluminium fles wel zo milieubewust? En het feit dat ‘ie helemaal uit een ander land moest komen met een vliegtuig of een vrachtwagen, draagt dat dan niet bij aan het hoge CO2 gehalte in de atmosfeer? En oké, je eet minder vlees, maar ja, nu eet je misschien een eitje extra, is dat dan niet eigenlijk nog slechter? Is de voedselindustrie dan niet uit balans? Want ik wil wel de melk voor de kaas, maar het kalfje wat daarvoor wordt afgeslacht eet ik niet. Is dat dan niet juist ook milieuvervuilend? Wat is goed en wat is niet goed. Je zou willen dat het als een puzzel in elkaar zou vallen, maar dat gebeurt niet. Daarom denk ik dat iedereen zijn eigen zoektocht heeft naar: wat is duurzaam? Iemand die wel vlees eet en daar maar moeilijk afstand van kan doen, maar zijn hele leven lang dezelfde spijkerbroek draagt en hetzelfde t-shirt en nooit nieuwe kleding koopt, is misschien net zo duurzaam als iemand die elke week nieuwe kleding koopt, maar veganistisch is. Je wilt het allemaal goed doen. Een gedachte die wel past bij de maatschappij van tegenwoordig. Maar laten we, in plaats van kritiek leveren op wat we allemaal verkeerd doen, eens stilstaan bij het feit dat de gedachte er in ieder geval is bij mensen. 
En ja, die gedachte moet wel omgezet worden in acties, maar ik denk dat sommige mensen het lastig vinden om veranderingen in hun leven aan te brengen. Het zijn soms maar kleine veranderingen, en er zijn mensen die hier flexibel mee zijn, maar je moet je ook kunnen bedenken dat het voor die opa of oma in de Albert Heijn lastig kan zijn om van het al veertig jaar wekelijkse slavinkje te veranderen naar een vega variant. Het gaat er niet om dat mensen de intentie niet hebben, het gaat erom dat sommige acties in je leven gek genoeg een soort onderdeel zijn van je identiteit, en dat het soms op cognitief gebied moeite kan kosten om een bepaalde verandering door te voeren. Mensen aanspreken op hun gedrag kan op meerdere manieren, wat vervolgens ook weer andere reacties uitlokt. Stimuleren wat iemand goed doet is beter dan afkraken wat iemand fout doet. Zie het als een soort operante conditionering. Beloningen geven bij goed gedrag, waardoor dit goede gedrag vaker voorkomt. Ik vind het lastig om helemaal duurzaam te leven. Soms zou je willen dat je het met één knip in de vingers geregeld zou kunnen hebben. Het is niet heel gemakkelijk om alles in je leven duurzaam te maken. Het vergt op sommige vlakken best wat uitzoek werk. Elke overweging brengt daarbij vaak ook een aantal negatieve uitkomsten met zich mee, en dat is iets om gek van te worden.
Ik sluit af met de gedachte dat het best in kleine stappen mag gaan, zo lang je er maar op een bepaalde manier mee bezig bent. Je bent niet van de een op andere dag compleet duurzaam. Het mag ook wel wat uitzoek werk zijn. Laat dat dan onze bijdrage zijn aan de wereld als mens zijnde en aan de volgende generatie die wij opvoeden. Als wij het hebben gedaan, hoeven zij het niet meer te doen en zien we ze ook nog eens groot worden in een gezonde wereld. Stapje voor stapje, maar wel bezig. Het moet ook niet te langzaam gaan, maar elke stap zal makkelijker worden, omdat je je er steeds meer in verdiept en steeds meer gaat wennen aan bepaalde veranderingen. Daarbij helpt de omgeving mee. Net als stoppen met roken. Als al je vriende
n het nog doen kom je snel in de verleiding, maar als je met zijn allen besluit te stoppen zal het veel makkelijker gaan. Dat stapje voor stapje is iets waar ik nu in zit. Elke keer wanneer je weer aan iets begint te wennen, het in je systeem zit en het geen denkvermogen meer kost (denk aan tassen meenemen bij het boodschappen doen) kun je een nieuwe uitdaging aangaan met jezelf. Je kunt een nieuw punt in je leven zoeken wat je zou kunnen ‘verduurzamen’. Ik neem jullie graag mee in mijn eigen stappenplan en mijn eigen denkproces betreft dit onderwerp. En vooral binnen dit onderwerp zijn alle tips en manieren welkom, en ook interessante feiten of weetjes kunnen mij alleen maar helpen met een volgende keuze.